Głód jest jedną z podstawowych, fizjologicznych potrzeb człowieka i wydawać by się mogło, że jego zaspokojenie to naturalna, dobra dla naszego organizmu czynność. Czy jednak zawsze głód jest sygnałem od ciała, że potrzebuje pożywienia i energii? A może czasem komunikat ten wysyła nasza psychika? Zapraszamy do dalszej części wpisu, gdzie wyjaśniamy, jak odróżnić głód emocjonalny od głodu fizjologicznego, a także podpowiadamy jak poradzić sobie z głodem emocjonalnym.
Spis treści:
- Głód emocjonalny, a głód fizjologiczny – cechy
- Jak odróżnić głód emocjonalny od głodu fizjologicznego – różnice
- Jakie są przyczyny głodu emocjonalnego? Psychologiczne aspekty odczuwania głodu i sytości
- Jak poradzić sobie z głodem emocjonalnym?
1. Głód emocjonalny, a głód fizjologiczny – cechy
Czy kiedykolwiek zastanawiałeś/aś się, dlaczego czasem czujesz głód, choć właśnie zjadłeś/aś obfity posiłek? To pytanie prowadzi nas do konieczności opisania różnych rodzajów głodu — fizjologicznego oraz emocjonalnego, które powstają na skutek innych przyczyn.
Głód fizjologiczny to uczucie, które nas ogarnia, kiedy organizm sygnalizuje brak energii i potrzebę uzupełnienia substancji odżywczych. Jednak równie ważny, choć często mniej rozpoznawalny, jest głód emocjonalny. Wprawdzie nie występuje pod wpływem pustego żołądka, a jego przyczyny są typowo psychologiczne, to jednak potrafi skutecznie skłonić nas, aby sięgnąć po pożywienie.
2. Jak odróżnić głód emocjonalny od głodu fizjologicznego – różnice
Poruszając to zagadnienie, może pojawić się pytanie, jak odróżnić głód emocjonalny od głodu fizjologicznego – jakie są różnice? Więc, aby lepiej to pojąć, należy przede wszystkim zrozumieć, że głód fizjologiczny jest sygnałem od organizmu, że zaczyna brakować mu pokarmu, a więc i energii niezbędnej do prawidłowego funkcjonowania. Pojawiają się przy tym typowe objawy ze strony ciała: burczenie w brzuchu, osłabienie, problemy z koncentracją, senność, czy nawet zawroty głowy.
Z kolei głód emocjonalny jest podyktowany potrzebami psychologicznymi. Może wynikać z braku miłości i troski, samotności, czy być odpowiedzią na nadmierny stres. Od najmłodszych lat jedzenie kojarzy nam się z pozytywnymi chwilami, więc już w dzieciństwie, gdy rodzice nas karmili, czuliśmy ich opiekę oraz zainteresowanie nami. Jednak już w dorosłości po zjedzeniu w takiej sytuacji, gdy domagają się tego wyłącznie nasze myśli, pojawia się złudne, chwilowe poczucie, że wewnętrzna pustka została zaspokojona. Czasem niestety następstwem jest poczucie winy, wstydu z powodu niekontrolowanego zjedzenia zbyt dużej ilości pożywienia — to właśnie główna różnica, podczas głodu emocjonalnego jemy mimo poczucia sytości oraz braku cielesnych objawów głodu. Wyzwalaczem są nasze niezaspokojone potrzeby emocjonalne.
3. Jakie są przyczyny głodu emocjonalnego? Psychologiczne aspekty odczuwania głodu i sytości
Odczuwanie potrzeby zjedzenia, nawet w sytuacji, gdy chwilę temu spożyło się posiłek, może wywoływać dyskomfort, wyrzuty sumienia z powodu utraty kontroli, a także wzrost masy ciała (jak i przykre konsekwencje zdrowotne, jeśli dojdzie do nadwagi). Jak sobie z tym poradzić? Najlepiej dowiedzieć się, jakie są przyczyny głodu emocjonalnego, aby móc je wykluczyć.
Oczywiście, każdy z nas jest inny — mamy inne doświadczenia, a nasze organizmy się różnią. Warto jednak przyjrzeć się bliżej, jakie są psychologiczne aspekty odczuwania głodu i sytości, które mogą wyzwalać głód emocjonalny. Najczęściej są to:
- Poczucie braku akceptacji i zrozumienia — jedzenie pozwala odczuć przyjemność oraz odciągnąć uwagę od przykrych myśli, czy emocjonalnej pustki.
- Rozpad relacji — próba zagłuszenia bólu, samotności i tęsknoty poprzez smakowite posiłki.
- Niskie poczucie własnej wartości — brak pewności siebie, wiary w swoje możliwości, może niekorzystnie wpływać na zdolność do budowania zdrowych relacji, a więc i prowadzić poczucia osamotnienia. Smakołyki pozwalają także załagodzić doznane porażki.
- Nieprzepracowane traumy — myślenie o jedzeniu odwraca uwagę od traum, które pozostają nieuświadomione.
- Stres — próba zapewnienia sobie miłych doświadczeń.
- Restrykcyjne diety — długotrwałe diety „głodówkowe” mogą być przyczyną napadów głodu emocjonalnego.
4. Jak poradzić sobie z głodem emocjonalnym?
Aby dowiedzieć się, jak poradzić sobie z głodem emocjonalnym warto zacząć proces od konsultacji z psychoterapeutą, dietetykiem lub psychodietetykiem. Pozwoli to na zrozumienie, jakie są przyczyny głodu emocjonalnego. Pozwoli to rozpoznać własne, często nieuświadomione potrzeby emocjonalne, a także podjąć działania mające na celu ich zaspokojenie w zdrowy sposób.
Bibliografia
- Jaworski, M. (2018). Dlaczego emocje kierują naszymi zachowaniami żywieniowymi? MODA NA ZDROWIE.
- Suwała, K. (2023). Zajadanie stresu i emocji – jak przestać jeść emocjonalnie?. Pobrano z: https://dietetykanienazarty.pl/b/zajadanie-stresu-i-emocji-jak-przestac-jesc-emocjonalnie [dostęp 11.03.2024 r.]