Autyzm lub inne zaburzenie ze spektrum autyzmu należą do grupy zaburzeń neurorozwojowych. Osoby z taką diagnozą najczęściej doświadczają wielu problemów w interakcjach społecznych, często stosują powtarzalne schematy zachowania, jak i mogą cierpieć z powodu zaburzeń intelektualnych. Skutkiem tego jest utrudnione funkcjonowanie na różnych płaszczyznach życia, jednak jest to całe spektrum, a więc każdy z diagnozą może mieć nieco inne objawy. Czym jest autyzm? Jak rozpoznać autyzm? Jak zachowuje się dorosły z autyzmem, a jak dziecko? Zapraszamy do dalszej części!
Spis treści:
2. Autyzm u dorosłych i dzieci – objawy
3. Jakie zachowania wykluczają autyzm?
5. Diagnozowanie autyzmu i pomoc osobom z autyzmem
1. Co to jest autyzm?
Autyzm to zaburzenie rozwoju, wpływające na sposób, w jaki jednostka komunikuje się, nawiązuje relacje społeczne oraz przeżywa świat. Warto mieć na uwadze, że autyzm to spektrum, co oznacza, że każda osoba z tym zaburzeniem może doświadczać go w indywidualny sposób. Nie ma jednej, uniwersalnej definicji, która mogłaby opisać funkcjonowanie każdego z diagnozą — w skrajnych przypadkach jednostki z autyzmem mogą mieć trudności w komunikacji werbalnej, podczas gdy inni, choć również znajdują się na spektrum, mogą dostosować się i normalnie funkcjonować w społeczeństwie mimo pewnych trudności (autyzm wysokofunkcjonujący).
2. Autyzm u dorosłych i dzieci – objawy
Choć wiele osób kojarzy występowanie autyzmu głównie u dzieci, to jednak coraz częściej zdajemy sobie sprawę, że dotyczy on również dorosłych. Aby lepiej zrozumieć funkcjonowanie takich osób, warto wiedzieć, jakie autyzm u dzieci i dorosłych daje objawy.
Do objawów autyzmu zaliczamy:
- problemy w nawiązywaniu i podtrzymywaniu relacji;
- brak zrozumienia emocji, stanów i intencji innych;
- unikanie spontaniczności;
- niechęć do zmian;
- nierozumienie metafory, ironii, sarkazmu;
- ograniczona mimika;
- przywiązanie do rytuałów, przedmiotów;
- silna koncentracja na swoich zainteresowaniach.
Objawy autyzmu u dzieci często obejmują dodatkowe symptomy mogące świadczyć o spektrum autyzmu jak np.:
- niechęć do kontaktu wzrokowego;
- nieprawidłowy rozwój mowy;
- unikanie kontaktu cielesnego;
- powtarzalna, rutynowa zabawa;
- reakcja lękowa na niektóre bodźce (np. dźwięki, przedmioty);
- wybuchy frustracji i złości;
- brak chęci do zabawy w grupie;
- trudności ruchowe.
3. Jakie zachowania wykluczają autyzm?
Diagnoza autyzmu powinna zawsze być postawiona przez specjalistę — warto jednak zwrócić uwagę na nietypowe funkcjonowanie dziecka, które może być przesłanką do kontaktu z psychologiem, pedagogiem lub psychiatrą. Często rodzice zastanawiają się, jakie zachowania wykluczają autyzm, a więc przede wszystkim należy przyjrzeć się, jak przebiega rozwój, jednakowo społeczny, emocjonalny czy umiejętności komunikacji.
Poniższe zachowania najczęściej wykluczają autyzm:
- prawidłowy rozwój mowy i zdolność do wyrażania swoich uczuć;
- dążenie do nawiązywania znajomości, chęć zabawy z innymi;
- brak nietypowych, ale rutynowych zachowań;
- brak nadmiernego lęku na zmiany lub niektóre bodźce z otoczenia;
- zrozumienie stanu innych osób, empatia.
- zrozumienie stanu innych osób, empatia.
- zrozumienie stanu innych osób, empatia.
4. Choroby mylone z autyzmem
Istnieją różne choroby mylone z autyzmem, które ze względu na objawy lub przebieg mogą go przypominać. Ważny jest więc kontakt z doświadczonym specjalistą, który przeprowadzi diagnozę różnicującą. Najczęściej wśród chorób mylonych z autyzmem pojawia się:
- zespół Retta;
- ADHD;
- mutyzm;
- zaburzenia lękowe;
- fobia społeczna;
- zespół Aspergera (który również należy do spektrum autyzmy).
5. Diagnozowanie autyzmu i pomoc osobom z autyzmem
Diagnozowanie autyzmu wymaga kontaktu ze specjalistą, nie powinno się samodzielnie stawiać takiego rozpoznania, ponieważ bez wiedzy i doświadczenia, może być ono błędne. Wiele rodziców zastanawia się, jak przeprowadzić test na autyzm, jednak jeśli zachodzi podejrzenie, że dziecko może mieć jego objawy, to najlepiej udać się po profesjonalną pomoc. W pierwszej kolejności można skonsultować się z lekarzem pediatrą, który dokona wstępnej oceny, wykluczy choroby mylone z autyzmem i podpowie, co należy zrobić dalej. Pomoc osobom z autyzmem można także uzyskać od lekarza psychiatry, pedagoga, logopedy lub psychologa dziecięcego.
Bibliografia
- Chrościńska-Krawczyk, M., Jasiński, M. (2010). Autyzm dziecięcy – współczesne spojrzenie. Neurologia dziecięca. Praca poglądowa. Vo l . 1 9 /20 1 0 , n r 38.
- Winczura, B. (2018). Wczesne rozpoznawanie zaburzeń ze spektrum autyzmu – symptomy ryzyka, diagnoza wstępna, badania przesiewowe. Interdyscyplinarne Konteksty Pedagogiki Specjalnej NUMER 22/2018.