Obecnie coraz więcej osób ma świadomość, że zdrowa dieta i aktywność fizyczna są niezwykle ważne dla utrzymania dobrego zdrowia. Regularne uprawianie sportu przynosi liczne korzyści, takie jak poprawa kondycji, redukcja stresu i utrzymanie prawidłowej wagi. Również standardy piękna promują szczupłe, wysportowane ciało. Niestety, dla niektórych osób przekształca się to w uzależnienie od sportu i siłowni na skutek bigoreksji. Taka obsesja nie jest dobra dla organizmu, co więcej, może przyczyniać się do szeregu negatywnych konsekwencji.
Spis treści:
2. Jakie są objawy bigoreksji oraz uzależnienia od sportu i siłowni?
3. Bigoreksja – skutki uzależnienia od siłowni i sportu
4. Jak sprawdzić, czy cierpimy na bigoreksję?
1. Czym jest bigoreksja?
Bigoreksja, nazywana inaczej dysmorfią mięśniową, to zaburzenie charakteryzujące się zniekształconym postrzeganiem własnej sylwetki. Osoba, która z nim się zmaga ocenia siebie jako mniej umięśnioną i wysportowaną niż w rzeczywistości. Zdarza się, że określa się tą przypadłość jako odwróconą anoreksję – tak jak w anoreksji nie widzi się własnej chudości i zwykle dotyczy ona kobiet, tak w bigoreksji, ciało wydaje się z kolei mniejsze, a zjawisko najczęściej pojawia się u mężczyzn. Zwykle niezadowolenie z własnego ciała i obsesyjna chęć, by osiągnąć określony ideał sylwetki, powoduje uzależnienie od ćwiczeń fizycznych, a zwłaszcza uzależnienie od siłowni.
2. Jakie są objawy bigoreksji oraz uzależnienia od sportu i siłowni?
Objawy bigoreksji oraz uzależnienia od sportu i siłowni często są widoczne na pierwszy rzut oka w codziennym funkcjonowaniu kogoś, kto cierpi na dysmorfię mięśniową.
Jak rozpoznać bigoreksję? Osoba chora na skutek zaburzonego postrzegania własnego ciała:
- spędza wiele godzin na siłowni lub na wykonywaniu treningu;
- odczuwa lęk, frustrację, złość w sytuacji braku możliwości treningu;
- dopasowuje całe życie do harmonogramu treningów;
- ma zaburzony obraz swojego ciała, najczęściej postrzega swoją muskulaturę, jako mniej rozbudowaną niż faktycznie jest;
- stosuje surową dietę, składającą się ze ściśle określonych produktów, zjadanych w konkretnych godzinach;
- często mierzy ciało oraz waży się;
- jest ciągle niezadowolona ze swojej sylwetki;
- używa nielegalnych substancji, które mają przyśpieszyć rozrost tkanki mięśniowej;
- poświęca innych zobowiązania lub relacje na rzecz aktywności sportowej;
- doświadcza przemęczenia i przetrenowania;
- ignoruje pogorszone zdrowie.
3. Bigoreksja – skutki uzależnienia od siłowni i sportu
Bigoreksja skutkująca uzależnieniem od sportu i siłowni często związana jest z nadmiernym obciążeniem podczas częstych treningów, czego skutkiem mogą być kontuzje, uszkodzenie mięśni i stawów, a także przetrenowanie. Również źle zbilansowana dieta, koncentrująca się wyłącznie na określonych produktów mających wspomóc zwiększenie tkanki mięśniowej może powodować niedobory ważnych składników odżywczych, przez co mogą pojawić się zaburzenia gospodarki hormonalnej, choroby i niewydolność narządów wewnętrznych. Niestety dla osoby chorej nawet dotkliwe konsekwencje i złe samopoczucie nie są wystarczającym powodem, aby zmniejszyć częstotliwość i intensywność aktywności.
Jednak bigoreksja oddziałuje też na psychikę — pojawia się stres, lęk, depresja, niska samoocena i kompleksy. Osoba nigdy nie jest zadowolona ze swojego wyglądu oraz osiągnięć sportowych, zawsze chce więcej i lepiej.
Również relacje z bliskimi cierpią na uzależnieniu od sportu i siłowni, ponieważ chory dopasowuje całe życie pod treningi, często kosztem czasu z rodziną i przyjaciółmi. Odczuwają samotność i brak zrozumienia, co jeszcze bardziej pogłębia izolację i skłania, by uciekać od problemów poprzez nadmierną aktywność sportową.
Na drodze do wymarzonej sylwetki zaniedbywana jest też praca i nauka, mogą się pojawić skutki bigoreksji w postaci problemów finansowych, bezrobocia, czy wydalenia z placówki edukacyjnej.
4. Jak sprawdzić, czy cierpimy na bigoreksję?
Jeśli Twoje życie kręci się wokół treningu, restrykcyjnej diety i ciągłego nadzorowania wyglądu ciała, a niemożność pójścia na trening wyzwala intensywne, przykre emocje, to mogą to być sygnały bigoreksji. Również komunikaty ze strony bliskich osób, które wyrażają ich zaniepokojenie Twoim stylem życia, są wskazówką, aby sprawdzić, czy cierpimy na bigoreksję. Nie można stawiać samodzielnej diagnozy, gdyż może być zafałszowana, dlatego najlepiej skonsultować się z psychoterapeutą, który dzięki swojemu doświadczeniu nie tylko rozpozna uzależnienie od sportu i siłowni oraz dysmorfię mięśniową, ale także pomoże poradzić sobie z tym problemem.
Bibliografia
- Starzomska, M., Cylwik, M. (2013). W poszukiwaniu przyczyn bigoreksji: Wizerunek ciała a dobrostan u mężczyzn uczęszczających do siłowni w świetle wyników badań własnych. Kwartalnik Naukowy Fides Et Ratio, 13(1), 204-217.
- Wilczek, W., Kolarzyk, E., Kwiatkowski, J. (2013). Dysmorfia mięśniowa (bigoreksja) – czy rzeczywiście stanowi realne zagrożenie dla młodych mężczyzn?Hygiea Public Health 2013, 48(4): 537-544.