W dzisiejszym wpisie przyjrzymy się roli logopedy oraz temu, na czym polega terapia logopedyczna, ponieważ to nie tylko wspieranie osób mających problem z wymową, a znacznie szerszy zakres oddziaływań. Jeśli kiedykolwiek zastanawiałeś się, kim jest logopeda i jak może pomóc w poprawie zdolności komunikacyjnych, ten artykuł jest dla Ciebie. Zapraszamy do przeczytania!
Spis treści:
1. Kim jest logopeda i czym jest terapia logopedyczna?
2. Terapia logopedyczna i jej cele.
3. Metody wykorzystywane w terapii logopedycznej.
4. Efekty terapii logopedycznej.
5. Bibliografia.
1. Kim jest logopeda i czym jest terapia logopedyczna?
Logopeda to specjalista zajmujący się diagnozowaniem i terapią zaburzeń mowy, języka oraz wspieraniem komunikacji. Aby móc wykonywać ten zawód, musi zdobyć odpowiednie kwalifikacje i certyfikaty, umożliwiające skuteczne prowadzenie pacjentów. Logopeda pracuje z osobami w różnym wieku – od niemowląt po osoby starsze, pomagając im w poprawie umiejętności komunikacyjnych, wyznaczając indywidualny plan terapii logopedycznej.
Żeby zrozumieć, kim jest logopeda, warto przyjrzeć się obszarom, z jakimi może pracować:
• zaburzenia mowy: np. jąkanie, seplenienie;
• zaburzenia języka: problemy z gramatyką, słownictwem, rozumieniem i produkcją języka;
• zaburzenia głosu: np. chrypka, nadmierne zmęczenie głosu;
• zaburzenia połykania: np. problemy z jedzeniem i piciem;
• terapia logopedyczna dzieci z autyzmem;
• terapia logopedyczna dzieci z Zespołem Aspergera;
• terapia logopedyczna dzieci z Zespołem Downa;
• inne zaburzenia rozwojowe.
Zatem najprościej mówiąc to, czym jest terapia logopedyczna, to proces mający na celu poprawę umiejętności komunikacyjnych pacjenta. W praktyce jest on złożony i dostosowany do potrzeb pacjenta, obejmując jednocześnie diagnozę, planowanie terapii logopedycznej, prowadzenie sesji oraz monitorowanie postępów.
2. Terapia logopedyczna i jej cele.
Terapia logopedyczna to proces mający na celu poprawę umiejętności komunikacyjnych pacjenta, obejmujący szeroki zakres działań terapeutycznych dostosowanych do indywidualnych potrzeb konkretnej osoby. Główne cele terapii logopedycznej to najczęściej poprawa artykulacji, płynności mowy oraz zdolności językowych, co przekłada się na lepszą zdolność do porozumiewania się w codziennych sytuacjach. Ponadto, efekty terapii logopedycznej obejmują także wzmocnienie pewności siebie pacjenta, co jest szczególnie ważne dla dzieci i osób z zaburzeniami mowy, które często doświadczają trudności w interakcjach społecznych. Innym istotnym celem może być też rozwijanie umiejętności połykania, a także prawidłowego oddychania, co może znacząco poprawić jakość życia pacjentów z problemami w tych obszarach. Poprzez regularne sesje terapeutyczne, logopeda pomaga nie tylko osiągnąć lepszą kontrolę nad mową, usunąć różnego rodzaju wady, ale również jego działania wspierają samodzielność uczestników terapii i komfort w codziennym życiu.
3. Metody wykorzystywane w terapii logopedycznej.
Logopeda stosuje indywidualne podejście do każdego pacjenta, a więc metody wykorzystywane w terapii logopedycznej są w dużej mierze zależne od rodzaju trudności, wieku, możliwości ruchowych i rozwojowych, czy chorób współwystępujących. W każdym przypadku działania są określone z uwzględnieniem potrzeb konkretnej osoby oraz tego, jakie cele ma terapia logopedyczna dla niej.
Wybór metod wykorzystywanych w terapii logopedycznej ma więc kluczowe znaczenie dla przebiegu całego procesu i jego efektów. Wśród technik, jakie stosują logopedzi, możemy wymienić:
• logopedyczne ćwiczenia (fonacyjne, oddechowe, usprawniające motorykę narządów mowy, słuchu);
• prezentacja i wyjaśnienie układu narządów mowy;
• mechaniczne układanie narządów mowy z wykorzystaniem specjalnych szpatułek;
• odczytywanie mowy z ust;
• fonogesty, gesty umowne;
• metoda cienia;
• język migowy;
• metoda sztucznego echa;
• metoda maskowania;
• ćwiczenia dykcyjne;
• ćwiczenia rytmizujące;
• relaksacja;
• psychodrama.
4. Efekty terapii logopedycznej.
Przede wszystkim, efekty terapii logopedycznej są w dużej mierze zależne od jej celów. Jednak systematyczna praca ze specjalistą, a także samodzielny trening i stosowanie się do zaleceń poza czasem sesji, korzystnie wpływają na jakość życia oraz zmniejszenie lub eliminację dotychczasowych trudności.
Wśród najważniejszych rezultatów terapii znajduje się poprawa artykulacji, co sprawia, że mowa staje się bardziej zrozumiała dla otoczenia. Zwiększenie płynności mowy pomaga w redukcji np. jąkania, a to z kolei podnosi ogólny komfort komunikacji. Poprawa zdolności językowych, w tym rozszerzenie zasobu słownictwa i umiejętności gramatycznych, umożliwia pacjentom lepsze wyrażanie swoich myśli, uczuć. Warto wspomnieć, że terapia logopedyczna często przynosi także dobrą zmianę w zakresie zdolności społecznych, co jest szczególnie ważne dla dzieci oraz osób z autyzmem, pomagając im lepiej funkcjonować w codziennych sytuacjach, jak i interakcjach z innymi. Podsumowując, terapia logopedyczna nie tylko umożliwia pracę z konkretnymi problemami lub zaburzeniami mowy, ale także zwiększa pewność siebie uczestników, co przekłada się na ich większą samodzielność oraz lepszą aktywność w życiu społecznym.
5. Bibliografia.
Banaskziewicz, A. (2017). Metodologia, metodyka, metody logopedii. W czym metodyka pomaga logopedzie praktykowi? Pobrano z: https://forumlogopedy.pl/artykul/metodologia-metodyka-metody-logopedii-w-czym-metodyka-pomaga-logopedzie-praktykowi [dostęp 20.06.2024 r.]