Decyzja o tym, kiedy udać się do psychiatry często budzi wątpliwości, chociażby dlatego, że wiele osób nie potrafi stwierdzić, czy ich problemy psychiczne wymagają konsultacji ze specjalistą, czy może mogą spróbować poradzić sobie z nimi samodzielnie lub wyłącznie z pomocą psychoterapii.
Jednak współczesne życie — pełne stresów, ciągłej presji i wyzwań — niestety często powoduje u nas różne trudności emocjonalne, czasami też te poważniejsze. Dlatego warto wiedzieć, z jakim problemem do psychiatry, a z jakim problemem do psychologa się kierować. W tym wpisie przyjrzymy się właśnie, jak rozpoznać, że to dobry moment na konsultację ze specjalistą oraz którego z nich wybrać.
Spis treści:
1. Kiedy udać się do psychiatry?
2. Objawy, które powinny skłonić do wizyty u psychiatry.
3. Psychiatra a psycholog – z jakim problemem do psychiatry, a z jakim problemem do psychologa?
4. Jak wygląda pierwsza wizyta u psychiatry?
1. Kiedy udać się do psychiatry?
Zastanawiasz się, kiedy udać się do psychiatry? Sygnałem, że warto rozważyć pomoc specjalisty, jest odczuwalne pogorszenie swojego stanu psychicznego, które utrudnia codzienne funkcjonowanie — mowa na przykład o zmianach nastroju, braku radości, ciągłym stresie, napięciu psychicznym, lęku, problemach ze snem, czy objawach depresji. Psychiatra jest specjalistą, który może ocenić, czy Twoje trudności mają podłoże psychiczne, czy może są wtórne do innej choroby, postawić diagnozę, a także zaproponować farmakoterapię, dostosowaną do Twoich potrzeb. Tak naprawdę, to, z jakimi problemami do psychiatry się zgłosisz, zależy od Ciebie — każdy powód, który utrudnia Ci funkcjonowanie, jest wystarczająco dobry, by poszukać dla siebie pomocy.
2. Objawy, które powinny skłonić do wizyty u psychiatry.
W życiu każdego z nas zdarzają się momenty, gdy trudniej jest poradzić sobie z emocjami, stresem, czy ogólnie — codziennością. Czasem te trudności mijają same, czasem potrafimy sobie z nimi dać radę, a innym razem niestety utrzymują się dłużej, wpływając negatywnie na jakość życia, relacje i samopoczucie. Mimo to, wiele osób nie wie, kiedy udać się do psychiatry, czy z jakimi problemami do psychiatry można iść, a warto pamiętać, że spotkanie ze specjalistą to szansa na przywrócenie równowagi.
Przyjrzyjmy się temu zagadnieniu. Poznaj objawy, które powinny skłonić do wizyty u psychiatry:
- Trwałe zmiany nastroju — długotrwały smutek, apatia, brak zainteresowania rzeczami, które wcześniej sprawiały Ci radość, wahania humoru.
- Zaburzenia lękowe — silny lęk, niepokój, czy ataki paniki, które pojawiają się bez wyraźnego powodu.
- Trudności z koncentracją i pamięcią — jeżeli masz problemy z pamięcią, koncentracją lub podejmowaniem decyzji, może to być oznaką depresji, stresu lub innych zaburzeń psychicznych.
- Myśli samobójcze — to jeden z najbardziej alarmujących objawów, który jednoznacznie wskazuje, że czas udać się do psychiatry. Myśli samobójcze wymagają natychmiastowej interwencji specjalisty.
- Zmiany w zachowaniach społecznych — wycofanie się z życia towarzyskiego, unikanie kontaktów z bliskimi, izolacja, nerwowość.
Pamiętaj, że to tylko kilka z wielu objawów, które powinny skłonić do wizyty u psychiatry, bo ich lista jest naprawdę długa. Możesz skorzystać z konsultacji w każdym momencie, gdy czujesz, że coś jest „nie tak”, gdy dostrzegasz niekorzystne zmiany w swoim samopoczuciu lub utrudnienia w codziennym funkcjonowaniu.
3. Psychiatra a psycholog – z jakim problemem do psychiatry, a z jakim problemem do psychologa?
Gdy już wiesz, że potrzebujesz pomocy specjalisty, możesz mieć trudność z wyborem, do którego z nich się udać oraz czym się różni psychiatra a psycholog? Wprawdzie oba zawody pomagają w poradzeniu sobie z trudnościami psychicznymi, to jednak mogą różnić się podejściem lub metodami terapii — więc z jakim problemem do psychiatry, a z jakim problemem do psychologa? Wyjaśniamy!
Psychiatra to specjalista zajmujący się diagnozowaniem i leczeniem zaburzeń psychicznych, w tym depresji, lęków, zaburzeń osobowości, czy uzależnień. Na pierwszym spotkaniu przeprowadza dokładny wywiad na temat samopoczucia pacjenta, by dzięki temu określić rozpoznanie i ewentualnie zalecić farmakoterapię. Leki przepisane przez psychiatrę mogą zmniejszyć lub usunąć przykre objawy (np. lęk), co ułatwia codzienne funkcjonowanie.
Natomiast psycholog koncentruje się na pomocy w radzeniu sobie z emocjami i myślami, które niekorzystnie wpływają na życie. Prowadzi psychoterapię i psychoedukację, udzielając przy tym wsparcia emocjonalnego oraz pomagając zrozumieć siebie, jak i poznać metody radzenia sobie w trudnych sytuacjach. Psycholog może być odpowiednią osobą, gdy twoje trudności nie mają podłoża medycznego, ale szukasz wsparcia lub pragniesz lepiej zrozumieć mechanizmy, które pojawiają się w Twoim życiu.
Jeśli nie masz pewności, z jakim problemem do psychiatry, a z jakim problemem do psychologa, najlepszym rozwiązaniem jest skonsultowanie się z jednym z tych specjalistów. Często może się okazać, że na początek psycholog będzie odpowiednią osobą, a w razie potrzeby zostaniesz przez niego skierowany/a do psychiatry. W wielu przypadkach także to połączenie psychoterapii i farmakoterapii daje największą skuteczność, ponieważ włączenie leków, dzięki temu, że usuwają przykre objawy, umożliwia pełne zaangażowanie się podczas spotkań z psychoterapeutą.
4. Jak wygląda pierwsza wizyta u psychiatry?
Pierwsza wizyta u psychiatry może być stresująca, zwłaszcza jeśli nigdy wcześniej nie korzystałeś/aś z tego typu pomocy — warto więc wiedzieć, czego się spodziewać. Na początku psychiatrze zależy najbardziej, aby zrozumieć Twoje problemy, objawy oraz ich wpływ na funkcjonowanie. W tym celu przeprowadzi z Tobą wywiad. Może zapytać w nim m.in. o powody zgłoszenia się, historię chorób psychicznych w rodzinie, czy wcześniejsze leczenie. W razie wątpliwości specjalista może również zlecić dodatkowe badania, aby wykluczyć inne przyczyny pogorszonego samopoczucia, takie jak problemy hormonalne. Gdy już zgromadzi niezbędne informacje, jest w stanie postawić diagnozę, a w razie konieczności zaproponować farmakoterapię do potrzeb. Lekarz zapisuje dany lek w odpowiedniej dawce, która w późniejszym czasie może zostać zmieniona, na przykład, gdy nie widzisz poprawy. Jednak to, jak wygląda pierwsza wizyta u psychiatry, będzie zależeć od stylu pracy konkretnego specjalisty, ponieważ każdy może nieco inaczej praktykować swój zawód. Natomiast jedno jest pewne — psychiatra jest po to, by Ci pomóc. Nie zwlekaj więc z umówieniem wizyty, gdy czujesz, że potrzebujesz wsparcia.
5. Bibliografia.
- Sterna1, W., Murawiec, S. (2019). Współpraca psychiatry i psychoterapeuty – zagadnienia praktyczne. Psychoterapia 3 (190), s. 17-28.
- Twardosz, K. (2022). O co pyta psychiatra. Pobrano z: https://www.wizytaupsychiatry.pl [dostęp 08.04.2025 r.]