Trudności w funkcjonowaniu nie są jedynie domeną dorosłych, mogą dotyczyć również najmłodszych, a niektórzy z nich niestety mierzą się z wyzwaniami, utrudniającymi im realizowanie codziennych obowiązków. ADHD u dziecka to jedno z najczęściej diagnozowanych zaburzeń neurorozwojowych, które wpływa na koncentrację, impulsywność i aktywność ruchową. Wielu rodziców, których pociecha zmaga się z takimi trudnościami, zastanawia się, jak zdiagnozować ADHD u dziecka, jakie są przyczyny, oraz jak pomóc dziecku z ADHD w edukacji i życiu codziennym. Jednak warto wiedzieć, że odpowiednie wsparcie może znacząco poprawić samopoczucie najmłodszych, zarówno w szkole, jak i w domu. W tym artykule przyjrzymy się bliżej zagadnieniom związanym z ADHD u dziecka — zapraszamy do lektury!
Spis treści:
1. Jakie są objawy ADHD u dziecka? ADHD u dziecka – diagnoza.
2. Jak ADHD wpływa na funkcjonowanie dziecka?
3. ADHD u dziecka – leczenie.
4. Jakie metody nauczania aą najskuteczniejsze u dziecka z ADHD? Jak wspierać samodzielność i organizację czasu?
5. Bibliografia.
1. Jakie są objawy ADHD u dziecka? ADHD u dziecka – diagnoza.
ADHD, czyli zespół nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi, może dawać pierwsze oznaki już we wczesnym dzieciństwie. Oczywiście to, jakie są objawy ADHD u dziecka może zależeć chociażby od jego indywidualnych cech, czy poziomu wsparcia otrzymywanego od rodziców, jednak najczęściej występujące to:
- Problemy z koncentracją uwagi: dziecko nie może się skupić na zadaniu, łatwo się rozprasza i ma trudności z dokończeniem tego, co zaczęło.
- Impulsywność: działa bez zastanowienia, często przerywa rozmowy, nie potrafi poczekać na swoją kolej.
- Nadmierna ruchliwość: dziecko jest w ciągłym ruchu — wierci się, biega, nawet w sytuacjach wymagających zachowania spokoju (np. w szkole).
- Zapominanie o codziennych obowiązkach: przykładowo zapomina zabrać książki do szkoły.
- Gubienie rzeczy: często nie pamięta, gdzie coś zostawiło.
Niektóre trudności można zaobserwować już u najmłodszych, na przykład objawy ADHD u rocznego dziecka mogą obejmować nadmierną aktywność, trudności ze snem, czy problemy z samoregulacją emocji. Jeśli symptomy utrzymują się przez dłuższy czas oraz znacząco wpływają na codzienne życie, zarówno pociechy, jak i całej rodziny, warto rozważyć konsultację ze specjalistą. Gdy podejrzewamy ADHD u dziecka, diagnoza opiera się na wywiadzie, obserwacji zachowania oraz specjalistycznych testach psychologicznych.
2. Jak ADHD wpływa na funkcjonowanie dziecka?
Niestety występowanie tych przykrych symptomów wywołuje wiele trudności zarówno w szkole, jak i w domu — przyjrzyjmy się więc bliżej, jak ADHD wpływa na funkcjonowanie dziecka? Objawy ADHD mogą prowadzić do problemów z nauką, ponieważ powodują obniżenie koncentracji uwagi i kłopoty z organizacją pracy. Wpływa to niekorzystnie na wyniki w nauce — dziecko może być inteligentne, ale brak skupienia powoduje gorsze oceny. Również relacje społeczne bywają utrudnione, gdyż impulsywność i nadmierna ruchliwość niekiedy prowadzą do konfliktów, braku zrozumienia, a nawet wykluczenia z grupy. Z kolei częste uwagi od nauczycieli oraz trudności w relacjach rówieśniczych mogą obniżać samoocenę dziecka, co tylko potęguje jego trudności. Natomiast w domu, rodzice często zauważają, że ich pociecha łatwo się frustruje, szybko wpada w złość i ma trudności z przestrzeganiem zasad. Pamiętajmy, że wsparcie oraz odpowiednie strategie działania mogą pomóc zminimalizować te problemy i poprawić funkcjonowanie dziecka.
3. ADHD u dziecka – leczenie.
Wielu rodziców zastanawia się, jak leczyć ADHD u dziecka. Leczenie ADHD nie polega wyłącznie na farmakoterapii, ale obejmuje również terapie behawioralne, odpowiednie podejście wychowawcze i wsparcie psychoedukacyjne. Terapia umożliwia dziecku w naukę samokontroli i radzenia sobie z emocjami, a więc wsparcie psychologiczne jest niezwykle ważne, ponieważ pomaga zarówno dziecku, jak i jego rodzinie lepiej radzić sobie z wyzwaniami. Z kolei farmakoterapia bywa stosowana pomocniczo, aby załagodzić nieprzyjemne objawy — jednak zawsze pod ścisłą kontrolą lekarza psychiatry. Oprócz tego ważny jest zdrowy styl życia, czyli regularna aktywność fizyczna, odpowiednia dieta oraz dbałość o optymalną ilość snu, które korzystnie wpływają na samopoczucie dziecka z ADHD. Także współpraca z wychowawcą i innymi członkami zespołu w szkole lub przedszkolu zapewnia lepsze środowisko do rozwoju i większe zrozumienie. Najważniejsze jednak to aby dostosować oddziaływania do potrzeb i objawów pociechy.
4. Jakie metody nauczania są najskuteczniejsze u dziecka z ADHD? Jak wspierać samodzielność i organizację czasu?
Dzieci z taką diagnozą wymagają specjalnego podejścia edukacyjnego, które uwzględni ich trudności z nadruchliwością, koncentracją i organizacją, warto więc wiedzieć, jakie metody nauczania są najskuteczniejsze u dziecka z ADHD. W takim przypadku nauka przez działanie często przynosi lepsze efekty niż tradycyjne metody, ponieważ dziecko lepiej przyswaja wiedzę, gdy może być jednocześnie aktywne. Z kolei materiał powinien być podzielony na krótsze części, a przerwy dostosowane do możliwości. Ważne są też jasne zasady i codzienna rutyna, ponieważ pomagają w organizacji czasu, podobnie jak konsekwentne przypominanie o obowiązkach. Warto zwrócić uwagę na eliminowanie rozpraszaczy, takich jak hałas i nadmiar bodźców wizualnych, które mogą utrudniać koncentrację na zadaniu. Zarówno rodzice, jak i nauczyciele powinni się zainteresować tym, jak wspierać samodzielność i organizację czasu dziecka z ADHD, bo dzięki temu ma ono szansę na wykorzystanie swojego potencjału, talentów oraz rozwój społeczny i emocjonalny, a przy tym nie czuje się odrzucane przez swoją odmienność
5. Bibliografia.
• Szada-Borzyszkowska, J. (2010). Dziecko z ADHD wyzwaniem dla nauczycieli i rodziców. Edukacja dziecka – mity i fakty, pod redakcją Elżbiety Jaszczyszyn i Jolanty Szada-Borzyszkowskiej, Trans Humana Wydawnictwo Uniwersyteckie, Białystok 2010, ISBN 978-83-61209-39-3.
• Zając, D.(2024). Jak skutecznie wspierać ucznia z ADHD w szkole? Wskazówki dla nauczycieli. Pobrano z: https://e-forum.pl/uploads/productCmsFiles/3f7256fb722001e.pdf [dostęp 11.03.2025 r.]