Bliskość emocjonalna to fundament dla udanego, satysfakcjonującego związku, nie ma co do tego wątpliwości. To dzięki niej partnerzy czują się ze sobą bezpiecznie, rozumieją swoje potrzeby i potrafią wspierać się w trudnych chwilach. Niestety jednak, z różnych przyczyn, w relacji może pojawić się dystans emocjonalny. Osoby oddalają się od siebie, odczuwając w konsekwencji tego osamotnienie, brak zrozumienia oraz brak wsparcia, co jest prostą drogą do poważnego kryzysu, a w najgorszych przypadkach — nawet zerwania. W tym artykule przyjrzymy się, czym jest i jak dystans emocjonalny wpływa na związek.
Spis treści:
1. Jak rozpoznać dystans emocjonalny w związku?
2. Jakie są przyczyny powstawania dystansu emocjonalnego?
3. Jakie skutki dla związku ma brak bliskości?
4. Skuteczne strategie budowania bliskości i zaufania.
5. Bibliografia.
1. Jak rozpoznać dystans emocjonalny w związku?
Dystans emocjonalny często nie objawia się jako nagła, wyraźna sytuacja, często jest to proces — rozwija się powoli, jako niepozorne słowa, gesty, czy stopniowy spadek zainteresowania. Dlatego, aby móc zareagować w porę, warto wiedzieć, jak rozpoznać dystans emocjonalny w związku. Jednym z ważniejszych symptomów jest brak otwartej komunikacji, partnerzy przestają dzielić się swoimi uczuciami, marzeniami, obawami, a rozmowy ograniczają się do codziennych, powierzchownych tematów. Inny, istotny wskaźnik dystansu emocjonalnego w związku to poczucie osamotnienia, gdy mimo fizycznej obecności drugiej osoby, mamy poczucie braku zaspokojenia potrzeb emocjonalnych. Jednak pogorszeniu ulega najczęściej też sfera intymności, znika okazywanie uczuć przez dotyk, kontakt fizyczny lub miłe gesty. W praktyce pojawia się więc unikanie rozmów na trudne tematy, brak zainteresowania życiem wybranka, jak i niechęć do spędzania wspólnie czasu w sposób, który buduje więź.
2. Jakie są przyczyny powstawania dystansu emocjonalnego?
Problemy w związku mogą mieć różne źródła, tak samo to, jakie są przyczyny powstawania dystansu emocjonalnego. Jedną z najczęstszych jest brak umiejętności komunikacyjnych, ponieważ, gdy partnerzy nie potrafią otwarcie rozmawiać o swoich potrzebach, emocjach, czy oczekiwaniach, nie są w stanie zbudować i utrzymać bliskości. Innym czynnikiem są nierozwiązane konflikty oraz niewypowiedziane frustracje, które kumulują się, tworząc barierę utrudniającą wzajemne zrozumienie. W takich sytuacjach dochodzi do błędnego koła, unika się trudnych rozmów, aby nie wywoływać kłótni, lecz przez to pojawiają się nowe trudności. Ważną przyczyną powstawania dystansu emocjonalnego w związku jest również nadmierny stres i presja zewnętrzna — problemy zawodowe, trudności finansowe, nacisk ze strony rodziny, jak i inne wyzwania życiowe mogą sprawić, że partnerzy skupiają się na swoich indywidualnych trudnościach, zamiast działać jako zespół. Nie bez znaczenia pozostaje też piętno traumy z przeszłości, a osoby, które doświadczyły trudnych relacji w dzieciństwie lub w poprzednich związkach, mogą unikać bliskości z obawy przed zranieniem. W efekcie dystans emocjonalny staje się mechanizmem obronnym, który ma chronić przed bólem, ale jednocześnie uniemożliwia budowanie głębokiej więzi.
3. Jakie skutki dla związku ma brak bliskości?
Dystans emocjonalny jest bardzo przykrym zjawiskiem, które wiąże się z cierpieniem dla partnerów, przyjrzyjmy się więc bliżej, jakie skutki dla związku ma brak bliskości. Przede wszystkim, należy wspomnieć o poczuciu emocjonalnego osamotnienia, osoby czują się porzucone i zostawione same ze swoimi problemami, w efekcie, mogą zacząć szukać wsparcia poza związkiem: u przyjaciół, rodziny, ale w niektórych przypadkach, także w nowych relacjach. Dystans emocjonalny w związku bez dwóch zdań, wpływa na poziom satysfakcji z relacji, ponieważ partnerzy, którzy czują, że ich potrzeby nie są zaspokajane, mogą być bardziej narażeni na frustrację, złość oraz smutek. Z czasem prowadzi to do osłabienia więzi i wzrostu napięcia w kontaktach. Niestety brak bliskości z reguły odbija się również na sferze fizycznej — intymność jest naturalnym dopełnieniem emocjonalnej więzi, dlatego oddalenie emocjonalne może prowadzić do osłabienia lub całkowitego zaniku życia seksualnego.
W dłuższej perspektywie, jeśli sytuacja nie ulega poprawie, dystans emocjonalny może prowadzić do rozpadu związku.
4. Skuteczne strategie budowania bliskości i zaufania.
Choć poradzenie sobie z oddaleniem się od partnera może być postrzegane jako wyzwanie, to jednak istnieją skuteczne strategie budowania bliskości i zaufania, które pozwalają wrócić na właściwe tory oraz odbudować relację. Najważniejsza jest praca nad komunikacją, partnerzy powinni uczyć się otwarcie wyrażać swoje emocje, potrzeby i obawy, bez lęku przed osądem, czy krytyką. Regularne, szczere rozmowy pomagają zrozumieć perspektywę drugiej osoby, tworząc tym samym przestrzeń na wzajemne wsparcie. Istotne jest także spędzanie czasu razem — wspólne aktywności, nawet takie codzienne, jak np. gotowanie, spacery, hobby, sprzyjają budowaniu więzi i przypominają, dlaczego osoby się pokochały. Jednak uwaga! Duże znaczenie ma faktyczna, świadoma obecność, a nie tylko fizyczne przebywanie razem w jednym miejscu. Innym skutecznym narzędziem, które warto omówić, jest praktykowanie wdzięczności poprzez docenianie siebie — często małe gesty, takie jak podziękowanie za wsparcie lub pochwała za coś, co partner zrobił, mogą w znaczący sposób przyczynić się do budowania bliskości i zaufania.
Niestety, wiele osób, mimo że chciałoby wrócić do lepszych czasów w związku, to nie wie jak, lub czuje opór przed samodzielnym naprawianiem relacji. W takich sytuacjach warto zgłosić się po pomoc do specjalisty, gdyż terapia par pomaga zrozumieć, co jest źródłem trudności, a także wskazuje drogę, jak sobie z nim poradzić.
5. Bibliografia.
- Obrębska, M. (2021). Blisko czy na dystans? Psychologiczne aspekty relacji międzyludzkich. Człowiek i Społeczeństwo 51:9-21.
- Woititz Janet G. (2000). Lęk przed bliskością – jak pokonać dystans w związku? GDAŃSKIE WYDAWNICTWO PSYCHOLOGICZNE.
