Jeśli twoja rodzina przechodzi trudny okres – czy to z powodu stresu, gniewu, żalu czy uzależnienia jednego z jej członków – terapia rodzinna może pomóc Wam wszystkim przejść przez ten trudny czas. Jej celem jest nauczenie par, dzieci oraz rodziców lepszej komunikacji – nowych, zdrowych wzorców postępowania w sytuacjach konfliktowych i kryzysowych. W tym artykule wyjaśnimy, na czym polega taka terapia, jakie przynosi korzyści i dlaczego jest tak ważna. Kiedy wydaje Ci się, że problemy w Twojej rodzinie są zbyt duże, abyś mógł poradzić sobie z nimi samodzielnie – niewątpliwie nadszedł czas, aby udać się do specjalisty psychoterapeuty. Jeśli wahasz się i zastanawiasz się na czym polega terapia rodzinna oraz jakie płyną z niej korzyści, to jesteś w dobrym miejscu.
Na czym polega terapia rodzinna?
Choć wyrażenie „terapia rodzinna” sugeruje, że cała rodzina szuka pomocy, to nie jest konieczne, by wszyscy jej członkowie uczestniczyli w terapii. Terapia ta niekoniecznie wymaga, by cała rodzina musiała być w nią zaangażowana na tym samym poziomie.
Nie da się w jednym zdaniu opisać na czym polega terapia rodzinna. Relacje z bliskimi są niezwykle istotne dla naszego zdrowia psychicznego. Dlatego terapia rodzinna skupia się na sytuacjach, w których interakcje i dynamika w rodzinie zostały zaburzone. Może to być np. problem z uzależnieniem jednego z jej członków. Taka terapia na ogół jest krótkoterminowa i skoncentrowana na określonych celach. Bada wzorce, konflikty i sposoby komunikowania się w systemie rodzinnym. Celem nadrzędnym terapii jest identyfikacja i rozwiązywanie problemów wewnątrz rodziny.
Podczas pierwszego spotkania przedyskutujecie problem, który sprowadził Was na terapię. Terapeuta da każdej osobie możliwość porozmawiania o tym, jakie ich zdaniem są główne trudności, z którymi boryka się ona lub cały system rodzinny.
Następnie możemy każdemu członkowi rodziny zaproponować indywidualnego terapeutę i/lub kontynuować wspólną terapię. Tak będzie w przypadku np. męża mającego problem z uzależnieniem od alkoholu i jego żony – osoby współuzależnionej. Każdy w tej parze potrzebuje innej perspektywy terapeutycznej.
Jakimi tematami może zająć się terapeuta rodzinny?
- konflikty między członkami rodziny,
- uzależnienie od substancji psychoaktywnych,
- uzależnienie behawioralne członka rodziny,
- życie z chorobą psychiczną lub niepełnosprawnością fizyczną jednej z osób,
- problemy finansowe lub nieporozumienia dotyczące pieniędzy,
- śmierć w rodzinie,
- niewierność,
- odnalezienie się w sytuacji okołorozwodowej,
- problemy szkolne,
- trudności w porozumieniu się między rodzeństwem,
- problemy z zachowaniem/agresją dzieci, zaburzenia zachowania,
- wypalenie, brak satysfakcji w związku.
Korzyści z terapii rodzinnej
Terapia rodzinna przynosi wiele korzyści i jest bardzo skuteczną metodą rozwiązywania trudności i problemów. W wielu przypadkach terapia rodzinna jest stosowana, jako krok zapobiegawczy. W związku z tym często ma ona na celu zapobieganie głębszym konfliktom.
Gdy po raz pierwszy pojawiła się idea terapii rodzin, rodzina była definiowana w tradycyjny sposób – z dziećmi i ich rodzicami. Z biegiem lat pojęcie to ewoluowało, obejmując osoby, które są w kochających, wspierających związkach. Niezależnie od tego czy są spokrewnieni, czy w związku małżeńskim. Zasadniczo oznacza to, że każdy, kto buduje relacje bliskości, może uzyskać pomoc.
Zalety terapii rodzinnej:
- umiejętność porozumienia się, łagodna komunikacja, stanowcza, bez lęku,
- przywrócenie zdrowej dynamiki w rodzinie, jeśli jeden z członków jest uzależniony,
- radzenie sobie w trudnych, emocjonalnych sytuacjach,
- uzyskanie nowego zrozumienia i perspektywy,
- identyfikacja i nazwanie problemów w rodzinie,
- rozwijanie zdrowych granic,
- określenie ról poszczególnych osób w rodzinie,
- dostarczanie strategii radzenia sobie z konfliktami,
- poprawa i wzmocnienie relacji i bliskości.
Terapia rodzinna, jako droga do lepszej komunikacji
Współpracując ze swoim terapeutą, Ty i członkowie Twojej rodziny możecie zidentyfikować zachowania, które mogą być problematyczne. Zrobicie to w wyniku obserwacji umiejętności rodziny w rozwiązywaniu problemów, a także jej granic, hierarchii władzy i Waszych nawyków komunikacyjnych.
Reasumując terapia rodzinna niekoniecznie rozwiąże każdy konflikt, z którym stykacie się jako rodzina, ale może pomóc Wam rozwinąć zdrowsze umiejętności radzenia sobie i bardziej skuteczne sposoby komunikowania się ze sobą.
Więcej na temat komunikacji w związku znajdziesz w artykule Jak rozmawiać z nerwowym mężem.
Jeśli uważasz, że w Twojej rodzinie pojawił się problem, którego nie jesteście w stanie sami rozwiązać, zgłoście się do nas na konsultacje psychologiczne. Zaopiekujemy się Wami.