Depresja dotyka wiele osób na całym świecie, w przykry sposób odbierając radość z życia oraz motywację do działania. Jest to szczególnie trudne, gdy ktoś jednocześnie walczy z inną chorobą, a objawy depresji w chorobie nowotworowej mogą znacząco utrudniać przebieg całego procesu leczenia. Jaki związek ma depresja a nowotwory? Jak depresja w chorobie nowotworowej wpływa na życie? Czy depresja a rak często współwystępują? Zapraszamy do lektury!
Spis treści:
1. Czym jest depresja?
2. Objawy depresji w chorobie nowotworowej.
3. Psychoonkolog w walce z depresją.
4. Metody walki z depresją w chorobie nowotworowej.
5. Czy leki przeciwdepresyjne w chorobie nowotworowej są skuteczne ?
6. Bibliografia.
1. Czym jest depresja?
Depresja to poważne zaburzenie nastroju (zaburzenie afektywne), które wykracza poza zwykłe uczucie smutku czy przygnębienia. Charakteryzuje się długotrwałą niezdolnością do odczuwania radości, obecnością poczucia beznadziejności i brakiem zainteresowania codziennymi aktywnościami, nawet tymi, które wcześniej wydawały się przyjemne. Osoby z depresją często doświadczają także zmiany apetytu, trudności ze snem, braku energii, problemów z koncentracją oraz obniżenia poczucia własnej wartości. W skrajnych przypadkach depresja może prowadzić do myśli lub nawet prób samobójczych. Zaburzenie nastroju jest najczęściej wynikiem interakcji czynników biologicznych, genetycznych, psychologicznych i środowiskowych. To nie tylko „zły nastrój”, ale poważny stan, który wymaga profesjonalnej diagnozy oraz leczenia, często obejmującego terapię psychologiczną, farmakoterapię oraz wsparcie społeczne. Jednak wczesne rozpoznanie i odpowiednie leczenie mogą znacznie poprawić jakość życia osób cierpiących na depresję.
2. Objawy depresji w chorobie nowotworowej.
Objawy depresji w chorobie nowotworowej mogą być szczególnie intensywne, ponieważ łączą się z fizycznym i emocjonalnym obciążeniem związanym z diagnozą oraz całym procesem leczenia choroby. Pacjenci często odczuwają głęboki smutek, beznadziejność, tracą zainteresowania codziennymi aktywnościami, które wcześniej sprawiały im przyjemność. Mogą także doświadczać chronicznego zmęczenia, zaburzeń snu, zmian apetytu, co dodatkowo komplikuje ich leczenie oraz codzienne funkcjonowanie. Depresja może również objawiać się problemami z koncentracją, trudnościami w podejmowaniu decyzji oraz obniżonym poczuciem własnej wartości. W kontekście choroby nowotworowej depresja może wpływać na przebieg leczenia, odbierając motywację pacjenta do kontynuowania terapii i przestrzegania zaleceń medycznych. Ważne jest, aby zarówno pacjenci, jak i ich bliscy byli świadomi tych objawów, szukając odpowiedniego wsparcia psychologicznego, co może znacząco poprawić jakość życia, a także korzystnie wpłynąć na efektywność leczenia onkologicznego.
3. Psychoonkolog w walce z depresją.
Otrzymanie diagnozy onkologicznej to niezwykle trudne przeżycie, zarówno dla pacjenta, jak i jego bliskich — towarzyszy bowiem temu wiele, często bardzo intensywnych emocji, jak lęk, poczucie niepewności, bezsilności i braku nadziei. W życiu osoby chorej zostaje zaburzona równowaga, może stracić poczucie sensu, czy bezpieczeństwa, obawia się przyszłości i całego procesu leczniczego. Również dla rodziny osoby z nowotworem jest to niezwykle trudna sytuacja, pojawia się szok, poczucie bezradności oraz lęk o życie pacjenta z diagnozą.
Stan zdrowia psychicznego może w znaczący sposób oddziaływać na leczenie nowotworu, w przypadku jego pogorszenia, czy depresji w chorobie nowotworowej, oddziaływania medyczne mogą przynosić mniejszą skuteczność. Dlatego w obliczu takiej sytuacji bardzo istotna jest również opieka psychoonkologa online.
Psychoonkolog w walce z depresją i nowotworem pomaga m.in. w:
- zrozumieniu sytuacji;
- przystosowaniu się do zmian;
- poradzeniu sobie z trudnymi emocjami jak np. lęk, stres, złość, niepewność;
- wzbudzaniu motywacji do leczenia;
- nauce rozmawiania o chorobie oraz emocjach, które się pojawiają;
- zmianie negatywnych przekonań;
- relaksacji;
- poradzeniu sobie z lękiem o bliską osobę;
- przejściu przez proces żałoby.
4. Metody walki z depresją w chorobie nowotworowej. Czy leki przeciwdepresyjne w chorobie nowotworowej są skuteczne ?
Walka z depresją w chorobie nowotworowej wymaga kompleksowego podejścia, łączącego zarówno interwencje medyczne, jak i oddziaływanie psychologiczne. W ramach farmakoterapii leki przeciwdepresyjne odgrywają istotną rolę i są często skuteczne w łagodzeniu objawów depresji u pacjentów onkologicznych. Pomagają m.in. w stabilizacji nastroju, zmniejszając uczucie smutku, lęku oraz beznadziejności, co może poprawić ogólne samopoczucie pacjenta i zwiększyć jego zdolność do radzenia sobie z chorobą.
Jednak skuteczność leków przeciwdepresyjnych może różnić się w zależności od indywidualnych cech pacjenta, rodzaju nowotworu oraz stadium choroby — bardzo ważny jest więc indywidualny dobór farmakoterapii, mając na uwadze, że stosunkowo częściej w tym przypadku mogą pojawić się efekty uboczne, a także cały czas obecne są czynniki podtrzymujące lub nasilające objawy depresji (np. doświadczanie bólu, ciągły stres). Dlatego też terapię farmakologiczną należy wspierać psychoterapią. Psychoonkolog w walce z depresją pomaga pacjentom w poradzeniu sobie z trudnymi emocjami, zapewniając wsparcie oraz możliwość do podzielenia się własnymi doświadczeniami.
Jeśli stan zdrowia pozwala, warto również powyższe metody walki z depresją w chorobie nowotworowej uzupełnić o aktywność fizyczną dostosowaną do możliwości, a także techniki relaksacyjne, jak np. medytacja. Korzystnie wpływają one na nastrój, poprawiając jakość życia. Niezwykle istotne jest również wsparcie ze strony najbliższych oraz, aby oferowali możliwość rozmowy lub dodania otuchy.
5. Bibliografia.
Murawiec, S. (2012). Depresja u osób z chorobą nowotworową. Rozpoznawanie i leczenie – aspekty praktyczne OncoReview 2012/Vol. 2/Nr 3/201-208