Depresja to stan, z którym zmaga się wiele osób. W przykry sposób odbiera ona satysfakcję z życia, uniemożliwiając radość z czegokolwiek, dążenie do samorozwoju, budowanie dobrych relacji, czy nawet wykonywanie podstawowych obowiązków. W diagnostyce i leczeniu bardzo ważne jest określenie przyczyny zaburzenia emocjonalnego, jednak czy depresję się dziedziczy?
Spis treści:
1. Co to depresja?
2. Jakie są objawy depresji?
3. Dziedziczenie depresji – czy możemy odziedziczyć depresję po rodzicach?
4. Leczenie depresji.
5. Bibliografia.
1. Co to depresja?
Depresja to zaburzenie nastroju charakteryzujące się przewlekłym uczuciem smutku, utratą zainteresowania codziennymi sprawami i pasjami, oraz spadkiem sił do działania. Osoby cierpiące z jej powodu mogą doświadczać także trudności z koncentracją, mierzyć się z przekonaniem o własnej bezwartościowości lub nadmiernym poczuciem winy.
Objawy depresji są bardziej intensywne i długotrwałe niż zwykły smutek, często utrzymując się przez co najmniej dwa tygodnie. Zaburzenie wpływa na myśli, emocje, zachowania oraz obszary życia, takie jak sen i apetyt. Depresja może powodować znaczne trudności w codziennym funkcjonowaniu, przykładowo w nawiązywaniu oraz podtrzymywaniu kontaktów społecznych, co jest szczególnie dotkliwe dla chorych, zwłaszcza że bardzo potrzebne jest im wsparcie od innych.
Wiedząc już, co to depresja, należy zwrócić uwagę na fakt, że jej przyczyny są złożone i mogą obejmować czynniki genetyczne, biologiczne, środowiskowe oraz psychologiczne. To nie tylko fakt, że depresję się dziedziczy, nie jest to także tylko reakcja na trudne sytuacje życiowe, ale często choroba wynika z wielu nakładających się czynników. Rozpoznanie depresji wymaga oceny przez specjalistę zdrowia psychicznego, który może stwierdzić, czy objawy spełniają kryteria diagnostyczne tego zaburzenia.
2. Jakie są objawy depresji?
Czasem możemy spotkać się z przekonaniem, że pogorszenie nastroju to objaw depresji. Jednak nie każdy smutek jest depresją, czasem to chwilowy spadek humoru, wynikający z niesprzyjającej sytuacji życiowej. Aby zdiagnozować depresję, jej symptomy muszą się utrzymywać co najmniej przez dwa tygodnie i negatywnie wpływać na różne obszary funkcjonowania jak np. relacje, życie zawodowe, rozwój osobisty.
Jakie są objawy depresji brane pod uwagę przy jej rozpoznaniu?
– ciągłe uczucie smutku;
– brak zainteresowania codziennymi aktywnościami;
– brak energii i zmęczenie;
– trudności z koncentracją uwagi, pamięcią, nauką;
– poczucie bezwartościowości;
– nadmierne poczucie winy;
– zmiany w apetycie i wadze;
– problemy ze snem;
– spadek libido;
– poczucie braku sensu;
– spowolnienie psychoruchowe;
– myśli i próby samobójcze.
Podczas stawiania diagnozy i ustalania terapii, uwzględnia się również przyczyny – np. czy powstała jako reakcja na dane problemy życiowe, czy może jest to depresja dziedziczna. W obliczu objawów depresji osoba nie jest w stanie w żaden sposób poprawić swojego samopoczucia, co niestety skutkuje rozwojem choroby oraz nasileniem przykrych symptomów.
3. Dziedziczenie depresji – czy możemy odziedziczyć depresję po rodzicach?
Obecność depresji może mieć różne źródła, a z reguły powstaje ona na skutek interakcji kilku czynników związanych ze środowiskiem i predyspozycjami genetyczno-biologicznymi. W tym kontekście jednym z ważniejszych aspektów, które wpływają na ryzyko zachorowania na depresję, jest genetyka.
Czy możemy odziedziczyć depresję po rodzicach? Odpowiedź na to pytanie nie jest jednoznaczna. Rozpoznano jednak czynniki, które niekiedy mogą wpływać na rozwój choroby, tak więc istnieje możliwość odziedziczenia danych predyspozycji do niej, ale nie oznacza to, że na pewno depresja wystąpi. Zależy to bowiem od połączenia genów, jak i wpływu środowiska. Nie bez znaczenia pozostają sytuacje traumatyczne, obecność stresu, styl życia lub brak wsparcia, które w zestawieniu z dziedziczeniem depresji, mogą skutkować jej rozwojem.
Osoby, których bliscy chorowali na zaburzenia nastroju, mogą mieć większe ryzyko doświadczenia depresji — lecz, aby zrozumieć, czy możemy odziedziczyć depresję po rodzicach, trzeba też zwrócić uwagę na kwestie wychowania. Jako dzieci, mogliśmy w toku obserwacji opiekunów, przejąć od nich pewne schematy myślenia i postępowania, mogące sprzyjać depresji.
4. Leczenie depresji.
Niezależnie od tego, czy depresja jest dziedziczna, zawsze, gdy zaobserwuje się jej symptomy, uniemożliwiające normalne funkcjonowanie, należy poszukać profesjonalnej pomocy. W takiej sytuacji niezbędny będzie kontakt z psychoterapeutą i lekarzem psychiatrą, ponieważ z reguły połączenie terapii psychologicznej z farmakoterapią przynosi najlepsze rezultaty — taka strategia z jednej strony pozwala zmienić negatywne schematy myślowe i zachowania, z drugiej zmniejsza przykre objawy choroby, pozwalając na lepsze samopoczucie. Leczenie depresji to proces, a zmiany nie zachodzą od razu, dlatego dobrze otoczyć się również bliskimi osobami, które wysłuchają o naszych problemach, jak i dodadzą otuchy w walce z depresją.
Wprawdzie na to, czy depresję się dziedziczy, czy nie, nie mamy wpływu, ponieważ to kwestia genetyki. Możemy jednak zastosować działania profilaktyczne, zmniejszające ryzyko rozwoju zaburzenia, jak np. dbałość o dobrą dietę i sen, regularna aktywność fizyczna, praktykowanie technik relaksacyjnych, czy budowanie zdrowych relacji z innymi.
5. Bibliografia.
- Kiedy smutek jest chorobą. Pobrano z: https://pacjent.gov.pl/jak-zyc-z-choroba/kiedy-smutek-jest-choroba [dostęp 30.05.2024 r.]
- Świder, E. (2021). Czy depresję można dziedziczyć? Pobrano z: https://thepresja.pl/2021/03/23/czy-depresje-mozna-dziedziczyc/ [dostęp 30.05.2024 r.]