Czy kiedykolwiek zdarzyło Ci się, że po stresującym dniu Twoje samopoczucie uległo pogorszeniu? Czy bywało tak, że w chwilę po przeżyciu trudnych emocji pojawił się u Ciebie ból w ciele lub choroba? A może cierpisz z powodu dolegliwości, których przyczyny żaden lekarz nie jest w stanie wyjaśnić? Jeśli tak, to koniecznie przeczytaj poniższy wpis na temat chorób psychosomatycznych!
Spis treści:
1. Czym jest choroba psychosomatyczna?
2. Jakie są objawy chorób psychosomatycznych?
3. Choroby psychosomatyczne – przykłady i lista chorób spowodowanych stresem.
4. Ośrodki leczenia chorób psychosomatycznych – leczenie chorób psychosomatycznych.
1. Czym jest choroba psychosomatyczna?
Choroby psychosomatyczne to jedno z bardziej fascynujących zagadnień w medycynie i psychologii, ponieważ dotyczą związku między umysłem a ciałem. Żeby wyjaśnić, czym jest choroba psychosomatyczna, warto najpierw poznać znaczenie tego słowa – sam termin „psychosomatyka” pochodzi z greckich słów „psyche”, czyli umysł i „soma”, czyli ciało, co odzwierciedla istotę tego zjawiska. Najprościej mówiąc, choroby psychosomatyczne odnoszą się do pogorszenia zdrowia fizycznego wywołanego przez trudności psychiczne. Są dowodem na to, że to, co myślimy, czujemy i przeżywamy, oddziałuje na nasze ciało.
Bardzo często wspomina się, że stres a choroby psychosomatyczne są najlepszym przykładem dla tego tematu. Szczególnie często możemy zaobserwować choroby psychosomatyczne u dzieci, które nie mają jeszcze dużej samoświadomości oraz zdolności do zareagowania na trudną sytuację w odpowiedni sposób.
2. Jakie są objawy chorób psychosomatycznych?
Objawy chorób psychosomatycznych często są bardzo niepozorne, a większość osób kieruje pierwsze kroki do lekarza medycyny, aby poznać diagnozę. Często jednak mimo dokładnych badań, nie jest on w stanie określić medycznego podłoża istniejących symptomów. Bardzo często osoba, której dotyczy to zjawisko, chodzi więc od jednego specjalisty, do drugiego nie otrzymując jasnej informacji o swoim stanie zdrowia, co wyzwala dodatkowy stres. Pojawia się więc sytuacja „błędnego koła” – brak wyjaśnienia dla objawów wyzwala zdenerwowanie, a ono tylko wzmacnia symptomy.
Objawy chorób psychosomatycznych mogą przybierać różną postać: od bólów głowy, czy brzucha, aż po problemy skórne lub trudności z oddychaniem. Przykładowo, silny stres może wywołać skurcze mięśniowe, co prowadzi do bólu pleców, a przewlekły stan lęku może wpłynąć na układ pokarmowy, wywołując dolegliwości żołądkowe.
3. Choroby psychosomatyczne – przykłady i lista chorób spowodowanych stresem
Wśród najczęściej występujących przykładów możemy wyróżnić 7 chorób psychosomatycznych, nazywanych także jako „chicagowska siódemka”. To lista chorób psychosomatycznych, którą zaproponował Franz G. Alexander, a które dla wielu pacjentów mają podłoże psychiczne. W tych schorzeniach aspekt psychologiczny stanowi jedyne lub jedne ze źródeł rozwoju symptomów, co więcej — czynniki emocjonalne mogą nasilać objawy chorób cielesnych.
O jakich chorobach mowa? Wśród nich znajduje się:
- nadczynność tarczycy;
- atopowe zapalenie skóry;
- astma oskrzelowa;
- choroba wrzodowa żołądka;
- nadciśnienie tętnicze;
- zapalenie jelita grubego;
- reumatoidalne zapalenie stawów.
Warto zaznaczyć, że choroby psychosomatyczne nie są jednoznacznie spowodowane tylko aspektami psychicznymi lub emocjonalnymi. Jest to złożona interakcja między wieloma czynnikami, w tym naszymi: myślami, uczuciami, stresem oraz funkcjonowaniem organizmu. To, co czujemy i myślimy, ma zdolność wpływania na nasz układ nerwowy, hormonalny i immunologiczny, co z kolei może prowadzić do różnorodnych objawów fizycznych.
4. Ośrodki leczenia chorób psychosomatycznych – leczenie chorób psychosomatycznych
Leczenie chorób psychosomatycznych wymaga holistycznego, czyli całościowego podejścia. Mając na uwadze fakt, że ich przyczyną jest połączenie czynników fizycznych oraz psychologicznych należy w całym procesie być pod stałą opieką specjalistów z dziedziny medycyny, ale również psychologii, dzięki czemu można dążyć do przywrócenia równowagi między ciałem a umysłem.
Lekarz medycyny pomoże zminimalizować przykre objawy choroby psychosomatycznej, które utrudniają funkcjonowanie oraz wiążą się z bólem, co znacząco podniesie komfort życia.
Z kolei psychoterapia pozwala dotrzeć do źródła trudności i określić, dlaczego się pojawiała. Znajomość przyczyny umożliwia rozpoczęcie pracy z emocjami, a także daje szansę, by pod opieką psychologa nauczyć się rozpoznawać i radzić sobie z trudnymi emocjami, które stoją za pogorszonym zdrowiem.
Warto również skonsultować się z lekarzem psychiatrii, zwłaszcza gdy to stres wywołuje choroby psychosomatyczne. Farmakoterapia pomaga wyciszenie symptomów, co pozwala lepiej skoncentrować się na codziennych zdaniach oraz zwiększyć zaangażowanie w proces terapeutyczny.
Bardzo ważne są także zasoby osobiste w chorobach psychosomatycznych, które umożliwiają radzenie sobie z trudnościami.
Każdy przypadek jest indywidualny, jednak kontakt z tymi specjalistami jest skuteczną metodą poradzenia sobie z objawami psychosomatycznymi. Niektórzy nawet decydują się na wybór ośrodków leczenia chorób psychosomatycznych, które oferują kompleksową opiekę doświadczonej kadry.
Bibliografia
- Kalkowski, K. Wpływ umysłu na zdrowie i ciało, czyli psychosomatyka i radzenie sobie ze stresem. Pobrano z: https://czasopisma.bg.ug.edu.pl/index.php/tutee/article/view/5932/5187 [dostęp 16.08.23].
- Kempisty-Jaznoch, E. (2023). Chorzy ze stresu 2. Problemy psychosomatyczne. Prószyński Media.
- Skrzyńska, A., Skrzyński, W., Tomkiewicz, A. (2003). Psychosomatyka – leczenie człowieka, a nie choroby. Rocznik Żyradrowski 2, 97-111.
